“Ik geniet veel meer van mijn vrouw-zijn dan van mijn man-zijn.”

7 augustus: Internationale transgenderrechtendag

STREEK – Er heerst nog altijd een taboe over transseksualiteit en travestie. Een travestiet verkleedt zich graag als iemand van de andere sekse. Transseksuelen zijn mensen die ervan overtuigd zijn dat ze in een verkeerd lichaam zitten: een man voelt zich een vrouw en een vrouw voelt zich een man. Er zijn maar heel weinig mensen die bereid waren te vertellen over wat transgenderrechtendag voor hen betekent, maar Paulien Benschop (55) doet een boekje open in een openhartig interview.

Door Joep Derksen

In Nederland zijn tussen de 150.000 en 400.000 travestieten. Veelal worden juist de extraverte travestieten op televisie getoond, maar er zijn legio mannen die zich prettig voelen met het dragen van vrouwenkleding onder hun eigen kleding. Daarnaast wordt het aantal transseksuelen geschat op 32.000 mannen die vrouw willen worden en 16.000 vrouwen die man willen worden. Paulien vertelt over haar jarenlange gevecht tegen haar innerlijke gevoelens en de operatie die ze dit jaar heeft ondergaan.

Paulien: “Al op zesjarige leeftijd verstopte ik mijn piemeltje en zat ik met de poppen van mijn zusje te spelen. Toen ik tien jaar was, dacht ik dat ik gek was, want ik voelde me een meisje. Al die jaren in mijn leven heb ik me nooit in mijn vel gevoeld. Jarenlang heb ik dat proberen te compenseren door keihard te studeren, werken en carrière te maken. Ik leerde op mijn 17de een meisje kennen en was echt verliefd op haar. Ik dacht toen: ‘Dan ben ik toch een jongen’, maar nu weet ik dat ik in feite lesbisch ben, want ik heb gewoon niets met mannen.”

Ze vervolgt: “Mijn huidige ex was op de hoogte van mijn gevoelens, maar ik heb altijd bezworen dat ik ooit wat met deze gevoelens zou doen. Totdat ik negen jaar geleden een burn-out kreeg, waardoor ik gedwongen thuis kwam te zitten en al mijn gedachten op me af kwamen. Toen kwam ik erachter dat ik mezelf beduveld en ontkend heb. Samen met mijn partner heb ik bij verschillende psychiaters en psychologen hulp gezocht, maar na drie jaar was voor mij de maat vol. Ik kon het niet meer volhouden om mezelf te verloochenen. Dus ging ik regelmatig hele weekenden weg, naar plaatsen door heel Nederland, om als Paulien de straat op te kunnen. In eerste instantie voelde ik me hier heerlijk bij, maar dit was ook geen oplossing voor de lange termijn. Ik genoot namelijk veel meer van mijn vrouw-zijn dan van mijn man-zijn.”

Knoop

Ze vervolgt: “Ik hakte de knoop door en koos ervoor om Paulien te worden. Mijn ex had me altijd laten weten dat ze van me hield, maar niet met een vrouw getrouwd wilde zijn. Hierom zijn we niet meer bij elkaar. Mijn twee zoons hebben het er wel moeilijk mee en hoewel ik geniet van mezelf als vrouw ontneemt hun verwijdering mij een stuk van mijn plezier. Zij beseffen helaas niet dat de artsen mijn karakter niet hebben weg kunnen opereren: ik ben nog altijd dezelfde persoon en exploreer hooguit mijn zachte kanten wat meer.” Paulien’s oudste zoon is enkele keren bij haar langs geweest en bracht de laatste keer in januari ook haar kleinzoon mee. Beide zonen bellen nog wel: “Mijn stem is niet veranderd en telefonisch ben ik nog steeds hun vader,” legt Paulien uit. “Ik geloof niet dat ze snappen dat ik nu gelukkiger ben. Mijn allerliefste wens is dat ik ooit met mijn zonen en hun families verenigd kan zijn.”

Paulien is al jaren lid van en secretaris voor de Vereniging Landelijke Kontaktgroep Travestie en Transseksualiteit (LKG T&T). “In deze functie ben ik zoveel mensen tegengekomen die hetzelfde traject doorgaan als ik nu heb afgesloten. Zoveel verhalen heb ik gehoord van mensen die het veel erger getroffen hebben: verlies van familie, vrienden en baan. Maar ook mensen die goed gesteund worden in hun keuze door de directe omgeving.”

“Mijn bewustwordingsproces verliep in eerste instantie in de kast: ik bleef op de slaapkamer boven en verkleedde me als vrouw. Pas na jaren durfde ik het huis uit te gaan. Ik bezocht bijeenkomsten van de LKG T&T op verschillende locaties in Nederland. Heerlijk was dat: ik kon daar echt mezelf zijn met gelijkgestemden.”

Make-up

Het is geen sinecure om je als geboren man te verkleden tot vrouw, zo merkt Paulien ook bij deze bijeenkomsten. Ze heeft een advies: “Voordat je vrouwenkleding gaat dragen en make-up gaat kopen, moet je eerst bekijken hoe vrouwen van je eigen leeftijd zich kleden, hoe ze lopen en welke make-up ze gebruiken. Ga je niet als 18-jarige vrouw verkleden als je zelf 50 jaar bent! Onze vereniging organiseert naast de uitgaansfeestelijkheden ook workshops hoe je je moet kleden en hoe je moet lopen. Daarnaast helpen de leden elkaar ook met vragen als: ‘Hoe vertel ik het mijn partner en collega’s.’

Paulien’s operatie vond plaats op 7 februari van dit jaar. Het was een gecombineerde vaginaplastiek operatie en een borstvergroting. De mannelijke geslachtsdelen werden verwijderd en een ruimte werd gemaakt voor de artificiële vagina. Vervolgens moest Paulien vijf dagen plat liggen en ze mocht niets anders nuttigen dan astronautenvoedsel. Persdruk moest namelijk koste wat het kost voorkomen worden omdat anders de vagina los zou kunnen raken.

De grootte van de borsten heeft Paulien zelf kunnen uitkiezen, al verliet ze zich vooral op het advies van de chirurg: “Hij is een expert en ik wilde zo overtuigend mogelijke borsten hebben en geen Vannessa-exemplaren. Mijn borsten hebben nu een vorm die bij mijn lichaam past.” Woensdag 11 juli was een feestdag voor Paulien: haar geboorteakte is na een lange juridische strijd aangepast en bij ‘geslacht’ staat vermeld dat Paulien een vrouw is. Dit had wel tot gevolg dat ze een nieuw paspoort moest aanvragen, want het oude was per direct ongeldig: ook in het nieuwe paspoort komt de bevestiging dat Paulien echt geen man meer is.

De gemiddelde leeftijd van transgenders die in de openbaarheid treden ligt boven de 35 jaar. Maar ook zijn er pubers die met hun ouders bijeenkomsten van de LKG T&T bezoeken. Paulien: “Dat is hartverwarmend: ik zou er veel voor over hebben gehad als ik ook deze gelegenheid had gekregen!”

Isolement

Over de internationale transgenderrechtendag zegt Paulien: “Deze dag is vreselijk belangrijk. Ik heb een missie en wil de weg banen voor anderen zodat emancipatie kan plaatsvinden voor transseksuelen en travestieten die niet extravagant willen zijn. De emancipatie van transgenders wil ik op de politieke en maatschappelijke kaart zetten, zodat mensen deze situatie gewoon gaan vinden. De manier waarop de genderregistratie plaatsvindt, moet ook vereenvoudigd worden. Dat is lastig, maar daarom gaan we onder meer open dagen organiseren in buurthuizen. Mensen kunnen dan praten met transgenders en ervaren welke gevoelens er achter een besluit om van sekse te veranderen steken. Aan mensen die worstelen met hun gevoelens wil ik adviseren dat ze uit hun isolement komen. Ze moeten niet direct op straat stappen in vrouwenkleding, want dat werkt alleen maar averechts. Ga eerst praten met een persoon die je vertrouwt en dat hoeft niet per sé je partner te zijn. Leg ook contacten met anderen die kennis van zaken hebben met vergelijkbare omstandigheden. Ga bijvoorbeeld naar de website van de LKG T&T en probeer je gevoelens te verwoorden in de chatruimte. En als je negatieve reacties krijgt, moet je daar niets van aantrekken: laat je niet ontmoedigen en blijf jezelf ontdekken!”

Welke ervaringen heeft Paulien opgedaan als vrouw zijnde? “Voor sommige mannen ben je een overloper en ze kijken anders naar je. Soms slaan ze je over in gesprekken, maar tegelijkertijd wordt je als vrouw kritischer bekeken op je uiterlijk. Ik heb de luxe dat ik het van twee kanten heb kunnen bekijken en wat me tegen viel is dat het leven iets duurder is geworden. Een pak met stropdas is toch heel wat goedkoper dan jurkjes met topjes en kousen, bijpassende make-up en lippenstift. Het staande plassen mis ik niet, want op het toilet doe ik dat al jaren zittend. Alleen is het in hoge nood achter een boom wel makkelijker om staand te plassen.”

Voor meer informatie: www.lkgtent.nl of email: info@lkgtent.nl. Op 11 november vindt het transfusionfestival plaats in Casa 400 in Amsterdam, waar transgenders, hun partners en hun kinderen voor zijn uitgenodigd. Op deze dag vinden allerlei activiteiten plaats, zoals workshops, amateurtoneel, pottenbakken, schilderen, discussieforums, dans en samen heerlijk eten. Kijk ook op: www.transfusionfestival.nl.