"Een sloot zonder vis is een dooie sloot"

Streek – Meer dan 1.000 mensen zijn lid van de hengelsportverenigingen HSV ‘De Sportvisser’, HSV De Arnoud en ‘De Vrije Visser’. Velen van hen gooien ook graag een lijntje uit in de Trekvaart, waarbij de grootste geluksvogel of beste visser snoeken van meer dan een meter lang te pakken kan krijgen. Tom van Schie, voorzitter van ‘De Sportvisser’ en Piet Vlag, voorzitter van De Arnoud, vertellen over hoe belangrijk de Haarlemmer Trekvaart is voor de vissers en de hengelsport. Met een vleugje vissershumor: “De vis groeit het hardst in het café.”

door Joep Derksen

‘De Sportvisser’ bestaat 58 jaar en haar 475 leden houden zich bezig met zowel het zeevissen als het strandvissen, waaronder ook het hengelen in de binnenwateren valt. De 420 leden van De Arnoud vissen in meertjes, sloten en watertjes. “Wij zijn zout en zoet en zij zijn zoet”, lacht Van Schie. Beide verenigingen zien een flinke toename in het aantal leden, maar dat heeft ook te maken met landelijke wetgeving, zo legt Vlag uit. “Sinds 1 januari van dit jaar moet je in feite lid zijn van een visvereniging om een sportvisakte te ontvangen. Door alle restricties mag je in de Bollenstreek bijna nergens vissen, tenzij je lid bent van een hengelsportvereniging.”

Wat is er nu zo leuk aan dat vissen? Daar hebben de beiden wel een antwoord op: “We houden van de natuur en als je aan de waterkant zit te vissen, dan probeer je te winnen van die vis die daar ergens in het water zit te bedenken of die wel of niet gaat bijten. Het is in feite het jagersinstinct dat is terug te voeren naar de tijd van Adam en Eva. Wanneer je daar zit te wachten tot het bijtmoment, kun je lekker je kop vrijmaken. Op een gegeven moment zie je alleen nog maar je dobber en zijn dat drijvende stukje en jij de enige dingen in de hele wereld.”

Fosfaten

Tijdens het maken van de foto vliegen ganzen voorbij, kabbelt het water rustig en begint het zachtjes te regenen. Van Schie kijkt de ganzen na en zegt genietend: “Kijk, zo gebeurt er altijd wat in de natuur. Heerlijk toch!” De Trekvaart wordt veel benut door de vissers: het water is van een goede kwaliteit en dat komt de visstand ook ten goede. Vlag legt uit: “Door het verbod om fosfaten in het water te storten is het water een stuk helderder geworden. De witvis en brasem hebben zich explosief uitgebreid en ook de aantallen snoek zijn gigantische verbeterd. Ook worden grotere vissen gevangen, al groeit de vis het meest in het café.” Van Schie vult aan: “Dat klopt, de karperstand is goed en de voorn is zich ook aan het herstellen, alleen is het met de palingen nog niet goed gesteld. Twintig jaar geleden vingen we tientallen palingen en glasalen op een dag, maar nu niet meer. Ze lijken gewoon verdwenen te zijn.”

Aan de Trekvaart zelf kan dat niet liggen, zo vinden beiden: “Het is heel mooi, variabel water en vrij rustig bovendien. Kortom, ideaal om rustig in te vissen. De waterkant zelf is echter iets te smal en dat is een nadeel. Het verkeer op de weg ernaast aan de westkant van de Trekvaart rijdt er veel te hard en dat komt onze veiligheid niet ten goede. We hebben dan ook een voorstel gedaan om veertig visplatformpjes van een vierkante meter te plaatsen langs het water tussen de Fagelbrug en de Piet Gijzenbrug, maar tot nog toe hebben we nul op ons rekest gekregen.”

Stofzuigers

Vissen is plezier voor twee, zou je kunnen zeggen: de visser zelf die het goed naar zijn zin heeft en de vis, die blij is dat hij weer terug in het water wordt gezet nadat die gevangen is. “We merken echter wel dat er steeds meer Polen zijn die hier komen vissen en zij nemen alles dat ze vangen mee. Het zal dan ook een goede zaak zijn dat de controles in Nederland worden geïntensiveerd, want we kunnen het ons niet veroorloven dat de snoek en andere soorten uit het water verdwijnen”, zo kanten de voorzitters deze problematiek aan. “Snoeken zijn de stofzuigers en opruimers van het water en onze leden beseffen dat terdege. De regels van onze clubs zijn hier ook duidelijk over: alle gevangen vis moet direct worden teruggezet. We geven ook trainingsavonden hoe je een vis het beste behandeld nadat je hem gevangen hebt.”

Na vele jaren van kritiek van milieuorganisaties is vissen weer een algemeen geaccepteerd verschijnsel, zo vertellen de voorzitters. Visprogramma’s die regelmatig op TV te zien zijn, dragen hier ongetwijfeld aan bij als is het ene programma het andere niet, zo vindt Vlag: “Dat programma op Discovery (Rex Hunt gone fishing –red.) is een aanfluiting!”

Voelen vissen dan niets van het haakje in hun bek? “Een vis is een koudbloedig beest en 70% van de wetenschappers zijn het erover eens dat een vis geen pijn voelt. Dat een vis spartelt als die aan een haakje zit, komt omdat hij angst heeft, want een vis kan wel stress signaleren. Van pijn is echter geen sprake.” Van Schie vervolgt: “Wij houden van de natuur en door onze hobby zorgen wij ook voor verbetering van de waterkwaliteit. Als we een riooloverstroming zien, dan geven we dat door aan de betreffende autoriteit. Ook houden we regelmatig schoonmaakacties van en in de Trekvaart.”

Armoedig

De aanleg van natuurlijke oevers langs de Trekvaart krijgt de handen op elkaar van de vissers: “Dat is een goede zaak, want het geeft extra paaigelegenheden voor de vissen. Vooral snoek paait het liefst op ondergelopen graslanden. Bovendien ziet het er een stuk beter uit zo, want die volkstuintjes werden toch een beetje armoedig. Met de nieuwe zogeheten biorand groeit er weer van alles en nog wat. In dat kader is het ook goed dat knelpunten voor de vismigratie in kaart zijn gebracht, zoals de sluizen in Katwijk en IJmuiden. Zonder vis heb je namelijk een dooie sloot en dan gaan de ratten overheersen en krijg je rottend water. Voor alle duidelijkheid: wij willen niet meer vis om beter te vissen, maar we willen levend water hebben!”

In dat kader helpen de visverenigingen ook regelmatig bij het redden van vissen in vijvers. Wanneer botulisme is geconstateerd vanwege gebrek aan zuurstof, dan spuit de brandweer vanaf een bepaalde hoogte vers water in dit watergebied. De verenigingen werken dan met man en macht samen om de vissen te redden. Ook aan de Trekvaart denken ze aan de natuur: “We laten geen vislijnen, vishaken en flesjes achter. Ook onze jeugdleden brengen we respect bij voor de natuur, zodat ze geen rotzooi achterlaten.

En wat is nu de beste visstek in de Trekvaart? “Zonder twijfel zijn dat drie plekken tussen de Fagelbrug en de Piet Gijzenbrug.” Waar die locaties precies zijn, laten de voorzitters zeer wijselijk even achterwege. Als de meer dan 500.000 vissers die lid zijn van een vereniging op die plekjes af zou komen, zou het een beetje druk worden op die locaties.

Voor meer informatie: www.hsvdesportvisser.nl en www.dearnoud.nl.